LEVS Koningswei impressie7

Koningswei Noordblok

Koningplein wordt Koningswei

Koningswei Noordblok, Tilburg

In het hart van de binnenstad, tussen de Piushaven en het centrum, worden twee nieuwe gebouwen gerealiseerd in een nieuw groen stadspark: de Koningswei. In totaal worden 367 koop- en (sociale) huurwoningen gerealiseerd. Voor opdrachtgevers Gemeente Tilburg, Amvest en TBV Wonen ontwierp LEVS architecten het noordelijke blok. awg architecten ontwierp het zuidelijke blok en ZUS [Zones Urbaines Sensibles] maakte het ontwerp van het landschap en de openbare ruimte.

Verbindende locatie

Het Koningsplein ligt op een centrale plek in Tilburg. Het verbindt drie kenmerkende gebieden: het historisch centrum, de Piushaven en het stadspark Oude Dijk. De bebouwing vervangt een bestaand langgerekt blok langs de Piusstraat. De bestaande garage onder het plein wordt gehandhaafd en krijgt een nieuwe entree vanuit ons blok. In de nieuwe situatie komt er een groen dek bovenop om de Koningswei te maken.

LEVS Koningswei plek min1
Koningswei als nieuwe spil tussen binnenstad, stadspark en Piushaven
LEVS Koningswei situatie LEVS awg min1
Maaiveldsituatie
LEVS Koningswei vogelvlucht bestaand min
Bestaande situatie
LEVS Koningswei vogelvlucht nieuw min
Nieuwe situatie met een groene verbinding naar de Piushaven
LEVS Koningswei locatie bestaand grijs
In de bestaande situatie bevindt zich een ruime parkeergarage onder het plein.
LEVS Koningswei locatie nieuw grijs
In de nieuwe situatie blijft de parkeergarage behouden maar wordt iets verkleind.

Lange aanloop

De herontwikkeling van het Koningsplein is al lang in de maak. De eerste verkenning van een mogelijke transformatie van het weinig geliefde marktplein vond al zestien jaar geleden plaats. LEVS is sinds 2019 betrokken. Inmiddels is de omgevingsvergunning definitief en kan er begonnen worden aan de sloop van de oostelijke strook bebouwing en een deel van de ondergrondse parkeergarage. Het is een mijlpaal waar de stad lang naar heeft uitgekeken.

LEVS Koningsplein luchtfoto min
Koningsplein 1973
LEVS Koningsplein locatiefoto min
Koningsplein 2022

Ruimtelijke balans gevonden

Het door LEVS ontworpen noordblok sluit aan op de bestaande lijn en het hoogteprofiel van de naastgelegen Katterug van Van den Broek en Bakema uit 1975. Samen met de naastgelegen bestaande bebouwing en het zuidelijke blok ontstaan er op de Koningswei drie hoogteaccenten. Zowel noord- als zuidblok omarmen met een laagbouwdeel een binnentuin voor bewoners. Terwijl we hier verdichten versterken we ook de schaalverkleining richting de lage bebouwing ten zuiden van de locatie.

LEVS Koningsplein 1965 foto Publieke Werken Tilburg min
Stedenbouwkundig plan Bakema 1965
LEVS Koningswei concept 2 inpassing
Verlengen van de Katterug en inpassen in het stedelijk weefsel
LEVS Koningswei concept 1 Koningswei2
Twee blokken óp de nieuwe Koningswei
LEVS Koningswei concept 3 Stadswachter
Reactie op De Stadswachter

Plein wordt weide

Het ontwerp van ZUS voor de openbare ruimte transformeert het versteende plein in een speelweide, een nieuw stadspark met veel groen en 150 nieuwe bomen bovenop het oude parkeerdek. De Koningswei omsluit de nieuwe bouwblokken. Die staan niet aan maar zoveel mogelijk op de Koningswei. Het landschap vouwt zich letterlijk om de hoek van zuidblok en noordblok heen. Eén element van het huidige Koningsplein blijft behouden: de stalen pergola van architect Jo Coenen krijgt in aangepaste vorm een tweede leven. Hij wordt opgeknapt en omgevormd tot een begroeide en bloeiende pergola en speelstructuur.

Een robuust woongebouw

Het gevelontwerp van het noordblok van Koningswei kenmerkt zich door een harmonieuze combinatie van horizontale en verticale geledingen. De witte banden in de gevel benadrukken de lengte van het gebouw, terwijl robuuste metselwerkdammen voor verticale accenten zorgen. Verdiepingshoge raamkozijnen en open hoeken in de toren creëren een licht en transparant geheel. De laagbouw omsluit de intieme, groene binnentuin met twee armen. Uitgevoerd in lichtgele baksteen en witte betonbanden oogt het gebouw fris en optimistisch.

LEVS Koningsplein 1980 foto Dré van den Bogaard min
Het modernisme kenmerkt het Koningsplein
LEVS Koningswei concept 4 gelaagdheid
Gelaagdheid in het volume
LEVS Koningswei concept 5 horizontaal
Horizontale geleding geïnspireerd op modernistische context
LEVS Koningswei concept 6 detaillering
Onderscheid toren en laagbouw door subtiele detaillering van bakstenen penanten

Duurzaam bouwen

Middels gerichte toepassing van biobased materialen in de binnenwanden en raamkozijnen kunnen we aanzienlijke impact maken op de CO2 voetafdruk van het ontwerp. Ook gaan we verder dan de BENG: het energieverbruik is Paris Proof. Op de groendaken worden PV-panelen voorzien en wordt hemelwater gebufferd. Dat koppelen we aan een grijswatersysteem om drinkwatergebruik te verminderen.

Doorgangen

In de aansluiting tussen het noordblok en de bestaande bebouwing maken we een open doorgang voor voetgangers en fietsers naar de nieuwe Koningswei. Zo zorgen we voor een naadloze verbinding tussen het stadspark en de omliggende bebouwing. De ingang van de ondergrondse parkeergarage loopt onder ondergronds het noordblok door.

LEVS Koningswei drsn doorgang grijs min
Doorsnede met de onderdoorgang naar het plein
LEVS Koningswei drsn parkeren grijs min
Doorsnede met de inrit van de openbare parkeergarage
LEVS Koningswei verdieping0 grijs
Begane grond
LEVS Koningswei verdieping1
1e verdieping
LEVS Koningswei verdieping2
2e verdieping
LEVS Koningswei verdieping9
9e verdieping

Info

Opdrachtgever
Amvest en TBV Wonen
Programma
17.900 m² BVO met 145 appartementen (83 sociale huur, 62 koop), 260 m² horeca en 700 m² fietsenstalling
Ontwerp
Adriaan Mout, Jurriaan van Stigt, Marianne Loof, Christiaan Schuit, Surya Steijlen
Projectteam
Reinoud van der Zijde, Timea Sándor, Marijn Luijmes, Natalia Yakovleva, Ingeborg van Lent, Hilmar Goedhart
Locatie
Tilburg
Jaar
2019 –
Partners
awg architecten (architectonisch ontwerp Zuidblok)
Stedenbouwkundig plan
LEVS, AWG en ZUS i.s.m. Gemeente Tilburg
Landschapsontwerp
ZUS [Zones Urbaines Sensibles]
Fotografie
Regionaal archief Tilburg
Artist impressions
LEVS architecten, ZUS [Zones Urbaines Sensibles]