Img 4897 300

Kolleksjesintrum Fryslân

Eerste energie leverende depot van Nederland

Kolleksjesintrum Fryslân, Leeuwarden

Het Kolleksjesintrum Fryslân is het eerste werkelijk duurzame en energie-leverende depot van Nederland. Het Fries Museum, Tresoar, Natuurmuseum Fryslân, het Fries Scheepvaartmuseum en het Frysk Lânbou Museum beheren hier hun museale collecties gezamenlijk in één gebouw.

Innovatief klimaat- en opslagconcept

LEVS maakte met o.a. Galjema en LBP|SIGHT deel uit van een expertteam dat een innovatief klimaat- en opslagconcept ontwikkelde. Anders dan bij traditionele depots worden de collecties van de musea gecombineerd en ingedeeld naar opslag- en klimaatcondities. Om de juiste klimaatcondities te scheppen en het erfgoed veilig te stellen wordt gebruik gemaakt van het natuurlijke accumulatievermogen van de aarde en niet van technische installaties.

Stabiel klimaat

De basis voor het klimaatconcept is een luchtdichte schil met een buitengewoon hoge Rc-waarde van 10 m²K/W en een juist niet geïsoleerde betonnen vloer. Deze werkt als een accumulator van aardwarmte en - koude. Zo zijn het hele jaar, zowel overdag als ’s nachts, binnentemperatuur en luchtvochtigheid zeer gelijkmatig. In combinatie met een minimale installatietechniek is het totale vermogen aan installaties voor de drie depotruimten met 26 kW vergelijkbaar met dat van de CV-ketel van een grote eengezinswoning.

Duurzaam in vele facetten

De depotruimten zijn via een centrale ontsluitingsgang gekoppeld aan een strook met facilitaire vertrekken. Het goed geïsoleerde en relatief gesloten gebouwdeel wordt verwarmd en gekoeld met een luchtgekoelde warmtepomp. LED-verlichting en bewegingssensoren minimaliseren het energieverbruik bovendien. De 400 PV-panelen leveren meer stroom op dan het gebouw verbruikt. Het gebouw is demontabel. Door een compacte opzet is het materiaalgebruik geminimaliseerd en zijn er, waar mogelijk, duurzame materialen toegepast. De facilitaire strook heeft een strakke zonering met een vaste maatsystematiek waardoor de indeling flexibel is.

Biodiversiteit

De collecties worden opgeslagen in een ‘black box’ met roestrode gevels van gepoedercoate aluminium. Slanke ribben geleden deze box en vormen diepe nissen waar klimplanten de gevel begroeien en verbinden met het landschap. Met de aanleg van een terp is de collectie in het depot ruim veilig boven maaiveldniveau en waterniveau opgeslagen, en kan hierdoor tevens direct vanuit de vrachtauto gelost worden. Inheemse planten leveren een grote bijdrage aan de biodiversiteit.

Betaalbaar en toekomstbestendig

Door zelf energie op te wekken en in te zetten op een installatie-arm gebouw blijven de exploitatiekosten laag. Deze dalen daarom met bijna 50% in vergelijking met die van een ‘traditioneel’ depot. Zo is voor het Fries erfgoed een toekomstbestendig en energieleverend gebouw gerealiseerd.

Info

Opdrachtgever
Stichting Kolleksjesintrum Fryslân
Programma
2.000 m² depotruimte, 1.000 m² facilitaire ruimte
Ontwerp
Adriaan Mout, Jurriaan van Stigt, Marianne Loof
Projectteam
Tom Padding, Thomas Wellink, Ulf Bjällerstedt
Locatie
Leeuwarden
Jaar
2014 – 2016
Aannemer
Bouwgroep Dijkstra Draisma
Partners
Expertteam innovatief concept: LEVS partners (procesmanagement, PvE, duurzaamheid en kosten), LBP|SIGHT (bouwfysica, energie, duurzaamheid en brandveiligheid), Crown Fine Art (beheer- en opslagconcepten en inventarisatie van de collecties), Galjema (installatie)
Landschapsontwerp
VLUGP
Fotografie
Marcel van der Burg, Laurens Kuipers