Jurriaan van Stigt column
Morgen [21 april] is er weer een bijeenkomst met de BNA over circulair bouwen. Goede gelegenheid om te delen waar architecten zoal tegen aanlopen. En dan vooral in de praktijk, want iets circulairs of demontabels ontwerpen is het probleem eigenlijk niet.
Het probleem ontstaat als je de geoogste producten uit het verleden daadwerkelijk wil toepassen. Ga kijken bij veel sloopbedrijven en het staat vol met deuren uit het vorige bouwbesluit, tijdperk 780-830-880, en meestal 2,10 meter hoog. Helaas zijn ze niet meer bruikbaar, want allerlei eisen over bijvoorbeeld geluid of brandwerendheid zijn inmiddels veranderd.
We hebben het wel geprobeerd. Een aantal jaren terug moest een jeugdinrichting worden omgebouwd tot AZC. De deurkozijnen, toiletpotten, keukens, flexibele wanden, puien, alles was nog maar 7 jaar oud! We brachten het in kaart en konden er prima mee werken. Maar helaas, wederom moest het allemaal naar de sloop en vervangen door nieuwe deuren, kozijnen, toiletpotten, et cetera. De aannemer moest standaard-garanties leveren en de opdrachtgever bleef hameren op het nieuwe bouwbesluit.
Nu zijn we druk bezig in BIM en Madaster om alles goed vast te leggen voor hergebruik in de toekomst. Echter, aangezien wetten en regels veranderen, blijven we ook over vijftig jaar tegen dit probleem aanlopen: de gebouw-onderdelen zullen niet meer voldoen. Hoe lossen we dat op?
Voor de bestaande bouw is er in het huidige bouwbesluit al een hele goede oplossing in de wet gevonden: het rechtens verkregen niveau. Met het rechtens verkregen niveau kan de kwaliteitskeuring zoals verkregen bij een vergunning geldig blijven bij toekomstig hergebruik, zoals een herbestemming. Zou het een idee zijn om een soort rechtens verkregen niveau toe te kennen aan product-elementen? Dan kunnen we circulariteit nu direct en op grote schaal in de praktijk gaan brengen. Die deur van 7 jaar oud is nog steeds een prima deur. Ik kan hem morgen in een ontwerp kwijt!