Column Marianne Loof | Ziel van de Stad

Zondag 18 juni was het de Dag van de Architectuur. Daar was ik deze keer niet bij, ik was aan het ‘afkicken’. Hardlopend langs de Amstel kon ik letterlijk en figuurlijk van een afstandje naar Amsterdam kijken.
Afgelopen maand nam ik namelijk afscheid als voorzitter van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit, zes jaar nadat ik benoemd werd tot voorzitter van de Commissie Welstand en Monumenten. Na een lange periode van intensieve betrokkenheid bij de kwaliteit van de gebouwde omgeving in Amsterdam heb ik op 17 mei met het Symposium 'Ziel van de Stad’ het stokje doorgegeven aan mijn opvolger Eric Luiten.

Nog geen zes jaar geleden werden bijna alle bouwprojecten in Amsterdam stilgelegd; nu staan er 50.000 woningen op de bouwagenda. De zogenoemde ‘schaalsprong’ stemt optimistisch maar baart ook zorgen. ‘Blijft Amsterdam wel Amsterdam?’ is een veelgehoorde zorg. Amsterdam is een ambitieus dorp met grootstedelijke allure. Wat de stad ruimtelijke uniek maakt zijn de grote gebieden met een eigen, heldere en samenhangende karakteristiek. Elke uitbreidingsfase, heeft daardoor een eigen identiteit en ruimtelijk karakter gekregen. Typisch Amsterdams is ook dat niet architectonische ‘iconen’ de drager van de stad zijn maar de collectieve kwaliteit op alle schaalniveaus van het ruimtelijke ontwerp.

Volgens Youri Albrecht, directeur van debatcentrum de Balie, is die ziel van de stad ‘dik in orde’ dankzij de bewoners van Amsterdam die altijd een tegengeluid laten horen. Architectuurhistoricus Marinke Steenhuis waarschuwt voor ‘roofkaptitalisme’ dat de stad opnieuw in haar greep dreigt te krijgen. Christiaan Rapp pleitte als stadsbouwmester van Antwerpen voor open, ontwerpend onderzoek nog voordat de gemeente en de markt plannen ontwikkelen.
Bijna alle projecten die in Amsterdam op de Dag van de Architectuur geopend waren zag onze commissie voorbijkomen. Sommige zijn ongewijzigd gebouwd, sommige zijn op advies van de commissie aangepast. Dat advieswerk is een balanceer-act, waar in een spanningsveld vol uiteenlopende belangen naar het belang van de stad gezocht wordt.
Daar heb ik zes jaar met hart en ziel aan bij kunnen dragen als voorzitter van een geweldig team van bevlogen adviseurs en secretarissen.

Juni 2017 | Cobouw.nl