Column Adriaan Mout | Met de haren in de wind

Vakantie is voor mij een combinatie van hoofd leegmaken en tegelijkertijd inspiratie opdoen. Tijdens onze heetste week ooit deed ik dat met de haren in de warme wind, fietsend dwars door Nederland. Wat zijn de afstanden dan eigenlijk klein en wat zijn de contrasten groot. Grote steden, schattige dorpjes, natuur, landbouw: binnen een paar uur fietsen krijg je een doorsnee van de samenstelling van dit land. Dat doet je weer beseffen wat een klein landje we eigenlijk hebben, met daarin een aantrekkelijke afwisseling van open en dicht. Van groen en steen en van compacte steden, waar je ook snel buiten bent in het omringende landschap. Wat verder opvalt, is de alom aanwezigheid van water. Van het machtige IJsselmeer tot de kleinste, nooit ontdekte riviertjes. Is ons land nou vol of leeg?

Vol als je het vergelijkt met Frankrijk, waar ik een week later doorheen fietste. Grootse, uitgestrekte landschappen met daarin verborgen historische stadjes. Maar tussen dat landschap en het stadje zit bijna altijd een afgrijselijk lelijke ring van commercie. De lelijkheid en plompheid van de supermarchés, autobedrijven en aanverwant vallen nauwelijks te beschrijven. In ons landje valt juist vaak de mooie overgang landschap-bebouwing op. Alhoewel ook hier een andere trend zichtbaar is en het Franse gevaar op de loer ligt.

Is ons land nou vol of leeg? Blijft lastig. Is maar hoe je het bekijkt. Ons land is compact en dat heeft grote voordelen. Onze open ruimte is beperkt en dan zijn overgangen des te belangrijker en moeten we niet de Franse kant op. Maar de beperkte ruimte leidt ook tot megastallen die letterlijk en figuurlijk stinken. De huidige stikstofdiscussie heeft ook alles met vol en leeg te maken. Een wankel evenwicht. Ik zou zeggen: fiets eens door ons land, met de haren en de neus in de wind. Ook een tip voor onze stikstofminister.

augustus 2019, Cobouw.nl